Ba thách thức và xu hướng tương lai của Stablecoin

Stablecoin như một đổi mới quan trọng trong lĩnh vực tài sản kỹ thuật số trong những năm gần đây, với đặc tính giá trị ổn định của nó, đóng vai trò như một "nơi trú ẩn" trong thị trường tiền điện tử biến động, và dần trở thành cơ sở hạ tầng cho tài chính phi tập trung và thanh toán toàn cầu. Tuy nhiên, Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) trong báo cáo kinh tế tháng 5 năm 2025 đã đưa ra cảnh báo nghiêm khắc về stablecoin, chỉ ra rằng nó có thể mang lại rủi ro hệ thống.

BIS đã đưa ra lý thuyết "Ba cánh cửa" của tiền tệ, tức là tính đơn nhất, tính linh hoạt và tính toàn vẹn, cho rằng Stablecoin đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng trong cả ba khía cạnh này:

Nỗi khổ đơn nhất: Sự không chắc chắn của giá trị ổn định

Cơ chế neo giá trị của Stablecoin có những khuyết điểm bẩm sinh, không thể đảm bảo một cách cơ bản việc đổi chác 1:1 với tiền pháp định. Niềm tin vào nó đến từ tín dụng thương mại và chất lượng tài sản dự trữ của bên phát hành tư nhân, chứ không phải từ tín dụng quốc gia, do đó phải đối mặt với rủi ro "thoát ly". Sự cố sụp đổ của Stablecoin thuật toán UST gần đây chính là một ví dụ điển hình.

Nỗi đau của sự linh hoạt: Hạn chế của 100% dự trữ

Việc quảng bá stablecoin có tài sản thanh khoản cao 100% làm dự trữ thực chất là một mô hình "ngân hàng hẹp", hoàn toàn hy sinh tính "linh hoạt" của tiền tệ. Điều này hạn chế khả năng hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và thậm chí có thể dẫn đến sự thắt chặt tín dụng trong hệ thống ngân hàng truyền thống.

Thiếu tính toàn vẹn: Thách thức quản lý do tính ẩn danh mang lại

Tính ẩn danh và đặc tính phi tập trung của Stablecoin khiến cho việc thực thi quy định tài chính truyền thống trở nên khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc lưu chuyển tiền bất hợp pháp. Điều này tạo ra sự tương phản rõ rệt với mô hình quy định truyền thống dựa trên các tổ chức trung gian, trở thành mối quan ngại lớn đối với các cơ quan quản lý.

Ngoài ra, stablecoin còn phải đối mặt với những thách thức như sự yếu kém về công nghệ và tác động thực tế đối với hệ thống tài chính. Sự phụ thuộc cao vào internet và mạng blockchain khiến chúng dễ bị ảnh hưởng bởi gián đoạn hoặc tấn công mạng. Đồng thời, sự mở rộng của stablecoin có thể dẫn đến việc mất đi tiền gửi ngân hàng, ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thống tài chính truyền thống.

Đối mặt với những thách thức này, BIS đã đề xuất một giải pháp "sổ cái thống nhất" dựa trên tiền tệ của ngân hàng trung ương, tiền gửi của ngân hàng thương mại và trái phiếu chính phủ được "token hóa". Giải pháp này cố gắng tận dụng những lợi thế của công nghệ token hóa trong khi vẫn duy trì sự ổn định tài chính.

Tuy nhiên, sự tiến triển của thị trường có thể phức tạp hơn. Trong tương lai, stablecoin có thể xuất hiện tình trạng phân hóa: một phần sẽ tích cực chấp nhận quy định, trở thành công cụ thanh toán kỹ thuật số được quản lý; phần còn lại có thể chọn hoạt động ở những khu vực có quy định tương đối lỏng lẻo, tiếp tục phục vụ các thị trường ngách cụ thể.

Sự phát triển của stablecoin không chỉ tiết lộ những khiếm khuyết cấu trúc của chính nó mà còn phản ánh những thiếu sót của hệ thống tài chính hiện tại. Đổi mới tài chính trong tương lai có thể cần tìm kiếm sự cân bằng giữa quy định thận trọng và đổi mới thị trường, nhằm xây dựng một hệ thống tài chính hiệu quả, an toàn và bao trùm hơn.