Cạnh tranh trong lĩnh vực chuỗi công khai và xu hướng phát triển

Trong vài tháng gần đây, thị trường tiền điện tử xuất hiện nhiều điểm nóng, thỉnh thoảng có những đồng tiền tăng giá gấp mười, gấp trăm, khiến ngay cả những người kỳ cựu trong giới cũng khó mà theo kịp. Phân tích kỹ lưỡng có thể nhận thấy rằng, những dự án nóng này về bản chất phản ánh sự cạnh tranh giữa các chuỗi công khai. Khi chuỗi công khai phát triển tốt và thu hút nhiều sự chú ý, nó sẽ thu hút một lượng lớn vốn vào hệ sinh thái đó để tìm kiếm cơ hội đầu tư và phát triển.

Kể từ năm 2017, Ethereum đã được công nhận là vua của các chuỗi công khai. Dù xét về hiệu suất vốn hóa thị trường, công nghệ nền tảng hay sự phong phú của các ứng dụng sinh thái, nó vẫn là người dẫn đầu trong lĩnh vực chuỗi công khai. Tuy nhiên, từ năm ngoái, các sàn giao dịch lớn lần lượt ra mắt chuỗi công khai của riêng họ, cạnh tranh trong việc phát triển DeFi. Những chuỗi công khai mới nổi này có tốc độ nhanh, chi phí thấp, cộng với cơ sở người dùng sẵn có từ các sàn giao dịch, phát triển nhanh chóng và tiếp nhận một lượng lớn lưu lượng từ Ethereum. Polkadot, như một tân binh, cũng thể hiện không kém, giá coin tăng mạnh trong khi hệ sinh thái ngày càng phong phú, thu hút nhiều nhà phát triển. Tron, dù bị tranh cãi nhiều, nhưng với những nỗ lực không ngừng, đang dần trở nên mạnh mẽ.

Các chuyên gia blockchain luôn mong đợi sự xuất hiện của những ứng dụng thực tiễn mang tính hiện tượng, giống như Taobao, WeChat, Douyin trong ngành internet, phổ biến đến từng hộ gia đình. Sau khi Bitcoin ra đời, blockchain một thời bị xem đơn giản là đầu cơ và giao dịch tiền ảo, thiếu công dụng thực tế. Sự xuất hiện của Ethereum lần đầu tiên giới thiệu hợp đồng thông minh, mở ra khả năng phát triển nhiều ứng dụng khác nhau, nhưng ứng dụng mang tính đột phá thật sự vẫn chưa xuất hiện.

Đến mùa hè năm 2020, khi làn sóng DeFi bùng nổ, mới thật sự thu hút sự chú ý của nhiều người ngoài ngành đối với blockchain, DeFi và thị trường tiền điện tử. Các tính năng đổi mới như cho vay tự động, khai thác thanh khoản và tổng hợp lợi nhuận của DeFi đã thu hút nhiều người tham gia, có người nhờ đó mà có được khoản vốn đầu tiên trong đời, có người đạt được tự do tài chính, cũng có người bắt đầu hô hào về cuộc cách mạng blockchain đang đến.

Là nền tảng sáng lập của hợp đồng thông minh, hơn 90% ứng dụng DeFi đều được xây dựng trên Ethereum, như Uniswap, Compound, AAVE nổi tiếng. Tuy nhiên, sự đổ xô của nhiều người dùng cũng đã khiến Ethereum đối mặt với những thách thức chưa từng có, một số điểm yếu chết người đã lộ rõ:

1. Thông lượng thấp, mạng bị tắc nghẽn. TPS của Ethereum chỉ khoảng 15-30, không thể đáp ứng nhu cầu giao dịch của người dùng DeFi, hoàn thành một giao dịch thường phải chờ hơn nửa giờ.

2. Phí giao dịch cao. Để hoàn tất giao dịch nhanh chóng, người dùng buộc phải trả phí Gas cao, trong thời gian cao điểm thậm chí còn xuất hiện tình trạng "phí Gas hàng nghìn đô", trung bình mỗi giao dịch cũng đạt vài chục đô la, điều này không thân thiện với các nhà phát triển và các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

3. Ngưỡng tham gia cao, độ khó tham gia lớn. Các dự án trên Ethereum chủ yếu có giao diện tiếng Anh, ngưỡng thao tác tương đối cao, nhà đầu tư bình thường khó tiếp cận.

Những vấn đề này đã mở ra cơ hội cho các chuỗi công khai khác, thu hút lưu lượng truy cập từ Ethereum.

Chuỗi thông minh Binance ( BSC ) đã phát triển nhanh chóng kể từ khi ra mắt vào tháng 9 năm ngoái, nổi bật với chi phí thấp, hiệu quả cao và đa dạng dự án. Khối lượng giao dịch hàng ngày trên chuỗi đã vượt qua Ethereum, số lượng địa chỉ độc lập vượt 1 triệu. PancakeSwap đã trở thành dự án BSC đầu tiên có giá trị thị trường 1 tỷ đô la, khối lượng giao dịch trong 24 giờ một thời gian vượt qua Uniswap. BSC đã hình thành hệ sinh thái bao gồm DeFi, NFT, game, cơ sở hạ tầng, với hơn 100 dự án được ra mắt. Các dự án trên BSC có mức tăng trưởng đáng kinh ngạc, như Venus, AUTO, đều có mức tăng trên 50 lần. Giá BNB cũng liên tục tăng, mức tăng trong một năm khoảng 30 lần.

Chuỗi sinh thái Huobi ( Heco ) đã phát triển nhanh chóng kể từ khi ra mắt vào tháng 12 năm ngoái. Đã triển khai nhiều dự án trên các lĩnh vực như DEX, cho vay, stablecoin thuật toán, trong đó DEX hàng đầu MDEX có tổng giá trị khóa vượt quá 1,7 tỷ USD. Tổng số địa chỉ Heco vượt qua 2 triệu, giá trị khóa đạt 2,8 tỷ USD, khối lượng giao dịch hàng ngày trên chuỗi vượt gấp đôi Ethereum. Các dự án trên chuỗi như HBO đã tăng vọt 600 lần trong thời gian ngắn, giá HT cũng tăng mạnh.

Polkadot được thành lập bởi Gavin Wood, người đồng sáng lập Ethereum, được gọi là "chuỗi blockchain trong chuỗi blockchain". Năm 2021, hệ sinh thái Polkadot trở thành tâm điểm trong ngành, đã xây dựng các ứng dụng đa dạng như cho vay, stablecoin, DEX và nhiều hơn nữa. Giá đồng DOT trong vòng nửa năm đã tăng từ 3-4 USD lên 42 USD, tăng hơn 10 lần.

Tron dưới sự lãnh đạo của Justin Sun tiếp tục tiến bộ, hệ sinh thái ngày càng hoàn thiện. TRC20-USDT nổi bật với tốc độ nhanh và phí thấp, khối lượng lưu thông đã vượt qua 15,7 tỷ. Tổng giá trị bị khóa trong DeFi của Tron đạt 5 tỷ USD, đã hình thành hệ sinh thái hoàn chỉnh với stablecoin, cho vay, DEX, v.v. Tron cũng có kế hoạch cung cấp khả năng mở rộng vô hạn cho mạng chính thông qua dự án Sun Network.

Đối mặt với cạnh tranh, Ethereum cũng đang tích cực mở rộng. Người sáng lập V thần cho rằng điều cấp bách nhất hiện nay là giải quyết vấn đề Rollups, thông qua Rollups có thể tăng khối lượng giao dịch lên 100 lần. Hiện tại, các dự án Rollup như ZKSync, Loopring, Optimism đang tiến triển thuận lợi, nhiều dự án DeFi đã thử nghiệm sử dụng. V thần cho biết, Ethereum thông qua Rollup và sharding có thể nâng cao khả năng mở rộng gấp trăm lần trong khi vẫn giữ được tính phi tập trung.

Ngoài các chuỗi công khai chính, Conflux, NEAR, Kortho và các chuỗi công khai sáng tạo khác cũng đã đạt được tiến bộ trong các lĩnh vực riêng của mình. Sự thịnh vượng của hệ sinh thái chuỗi công khai phản ánh sự tiến bộ không ngừng của các ứng dụng blockchain và công nghệ nền tảng. Chỉ khi có nhiều nhà đổi mới hơn tham gia, phục vụ toàn bộ hệ sinh thái theo những cách khác nhau, công nghệ blockchain mới có thể phát huy hiệu quả thực sự. Dù là chuỗi công khai nào, miễn là có thể nỗ lực hoàn thiện công nghệ, thúc đẩy ứng dụng thực tiễn, góp phần vào việc chính thống hóa blockchain, đó chính là chuỗi công khai tốt nhất.